Thẩm phán nơi này xử nặng ghê
Quan tòa tuyên án thạo tay nghề
Thật thà khai báo không thèm nể
Bản án nghiêm minh lộn cái mề
Bản án nghiêm minh lộn cái mề
Treo lên vẫn sống chúng tài ghê
Ba người lủng lẳng nhân dân nể
Sinh nghiệp xem ra đếch tử nghề
Bài thơ "Lộn cái mề" là một bài thơ trào phúng, phê phán những kẻ tham quan, nhũng nhiễu, lợi dụng chức quyền để trục lợi.
Thơ mở đầu bằng hai câu thơ khẳng định thái độ nghiêm khắc của thẩm phán và quan tòa khi xử án:
Thẩm phán nơi này xử nặng ghê Quan tòa tuyên án thạo tay nghề
Thẩm phán và quan tòa là những người đại diện cho pháp luật, có trách nhiệm bảo vệ lẽ công bằng, trừng trị kẻ gian. Tuy nhiên, trong bài thơ, tác giả lại sử dụng những từ ngữ mang tính mỉa mai, châm biếm như "xử nặng ghê", "thạo tay nghề" để thể hiện sự nghi ngờ về thái độ, hành vi của họ.
Hai câu thơ tiếp theo kể về một vụ án mà thẩm phán và quan tòa đã xử án nghiêm khắc đối với một người dân thật thà:
Thật thà khai báo không thèm nể Bản án nghiêm minh lộn cái mề
Người dân trong bài thơ là một người thật thà, không biết đút lót cho thẩm phán và quan tòa nên đã bị xử án nặng nề. Bản án được coi là nghiêm minh nhưng lại bị tác giả gọi là "lộn cái mề" để thể hiện sự nghi ngờ về tính công bằng của nó.
Hai câu thơ cuối cùng của bài thơ kể về một vụ án khác mà thẩm phán và quan tòa lại xử án nhẹ nhàng đối với những kẻ tham quan, nhũng nhiễu:
Bản án nghiêm minh lộn cái mề Treo lên vẫn sống chúng tài ghê
Những kẻ tham quan, nhũng nhiễu, lợi dụng chức quyền đã có những hành vi sai trái nghiêm trọng nhưng lại được thẩm phán và quan tòa xử án nhẹ nhàng. Họ thậm chí còn có thể thoát tội bằng cách "treo lên vẫn sống".
Bài thơ "Lộn cái mề" đã thể hiện sự bất bình, phẫn nộ của tác giả trước những hành vi tham quan, nhũng nhiễu của những kẻ nắm giữ quyền lực. Bài thơ cũng là một lời cảnh tỉnh đối với những người có chức vụ, quyền hạn cần phải luôn giữ gìn phẩm chất, đạo đức, thực thi pháp luật một cách nghiêm minh, công bằng.
Bài thơ có thể được phân tích theo các luận điểm sau:
- Luận điểm 1: Tác giả sử dụng những từ ngữ mang tính mỉa mai, châm biếm để thể hiện thái độ nghi ngờ về thái độ, hành vi của thẩm phán và quan tòa.
- Luận điểm 2: Bài thơ kể về hai vụ án mà thẩm phán và quan tòa đã xử án không công bằng.
- Luận điểm 3: Bài thơ thể hiện sự bất bình, phẫn nộ của tác giả trước những hành vi tham quan, nhũng nhiễu của những kẻ nắm giữ quyền lực.
Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, phù hợp với đối tượng tiếp nhận là nhân dân lao động.
Phân tích bởi Bard